görsel | metin

Tina Modotti
1896’da İtalya, Friuli’de doğdu / 1942’de Meksika, Meksiko’da öldü

Jens Hoffmann (JH): Bienale Tina Modotti’yi dahil etme sebebimizden bahsetmeye başlamak için en  doğru noktanın ikonik fotoğrafı  Bayraklı Kadın (1928 civarı) olduğunu düşünüyorum. Bu resim, elinde kocaman bir bayrak tutmakta olan genç bir Meksikalı kadını gösterir. Omzundan aşağıya dökülen bayrak, o dönemde Meksika’yı saran devrimci ruhu temsil eder. Modotti pek çok başka özelliğinin yanı sıra fotoğrafçı, eylemci ve ilham perisiydi. Yakın zamanda çalışmalarına gösterilen ilgiye rağmen, yeterli ilgiyi halen görmediğini düşünüyorum. Onun yapıtları duygusal ve siyasal olduğu kadar biçimsel olarak da güzeldir.

Adriano Pedrosa (AP): Modotti kuşkusuz güçlü bir kadındı; 20. yüzyılın en önemli fotoğrafçılarından biriydi. 27 gibi genç bir yaşta diğer bir efsanevi fotoğrafçı Edward Weston ile birlikte Meksika’ya taşındı. Modotti fotoğraf eğitimini de Weston’dan aldı. Sonradan onu meşhur edecek fotoğrafları Meksika’da üretti ve bir yandan da Meksika Devrimi’nde aktif rol oynadı. Siyasi şahısları, arkadaşlarını ve işçileri konu eden portreleri kişisel ve tarihsel anları yakalarken, narin natürmortları güzellik ve mahremiyet hissini yansıtır. Bu birleşim cesur bir yapıtlar bütünü oluşturur.

JH: Fotoğraf makinesi vücudunun uzantısıydı. Bir yandan hayal gücünün ve yeteneğinin, diğer yandan da yaşadığı romantik ve devrimci hayatın ispatıydı. Modotti’nin sanatı ve yaşamı birbirinden ayrı düşünülemeyecek kadar iç içe geçmişti. Küba Komünist Parti kurucusu Julio Antonio Mella’nın dikkat çekici portresi bunun anlamlı bir örneğidir. Mella, Modotti’nin sevgilisi, arkadaşı ve fotoğraf konusuydu. Mella öldürüldüğünde Modotti de yanındaydı.

AP: Mitingleri, Diego Rivera ve José Clemente Orozco gibi arkadaşlarının duvar resimlerini, işçileri ve çevresinde tanık olduğu güzel anları fotoğraflardı. İşçilerin Geçit Töreni (1926) isimli fotoğrafında bir beyaz şapka deryası görürüz ve yürüyenlerin içinde kayboluruz, çünkü Modotti de yürüyüşte yer almaktadır. Komünist fikirleri sebebiyle Meksika’dan sürülen Modotti çok genç yaşta esrarengiz ve trajik bir şekilde öldü. Onun fotoğrafları, tehlikelere rağmen etrafındaki dünyayı belgeleme azminin ve güçlü inançlarının şahididir.

JH: Sergide Meksika’da yaşayan ve çalışan bir başka sanatçı daha var, Elizabeth Catlett. 96 yaşında. Çalışmaları Modotti’ninkilere hiç benzemiyor, ama benzer konuları işliyor: İnsan hakları, güzellik ve devrim. Bu konular 100 sene önce oldukları kadar önemli. Özellikle Modotti’nin Kürek Üzerindeki Eller (1926) isimli kışkırtıcı fotoğrafı bana Catlett’in çalışmalarını hatırlatıyor. Bu eller çok karakterli. Ağır iş görmüş ve acı çekmiş olmalarına rağmen, hem güzel hem de zarifler.

AP: Özellikle Palaska, Mısır ve Gitar (1927 civarı) adlı fotoğrafın Modotti’nin ideallerinin dikkat çekici bir yansıması olduğunu düşünüyorum ve bunların bugün de bir o kadar geçerli olduğuna katılıyorum.