görsel | metin

Camilo Yáñez
1974’te Şili, Santiago’da doğdu / Şili, Santiago’da yaşıyor

Adriano Pedrosa (AP): Santiago’daki Estadio Nacional’in (Milli Stadyum) geçmişini anlatabilir misiniz?

Camilo Yáñez (CY): Estadio Nacional 1938’de inşa edilen bir spor merkezi. Mimari yapısı genel olarak, 1928 Olimpiyatları için inşa edilen Amsterdam Olimpiyat Stadyumu’ndan esinleniyor. Bulunduğu mahalle sebebiyle halk arasında Coloso de Ñuñoa (Ñuñoa Arenası) olarak da biliniyor ve 1962 Dünya Kupası gibi birçok önemli spor karşılaşmasına ve tarihi olaya ev sahipliği yapmış bir yer. şilililer için hem olumlu hem de olumsuz şeyleri simgeliyor. Büyük oylamalar, siyasi toplantılar, konserler ve çeşitli etkinlikler yapılmıştı burada. Şilili yazar Pablo Neruda, Küba’nın eski lideri Fidel Castro, eski şili cumhurbaşkanı Salvador Allende, Papa II. Jan Pol gibi pek çok önemli insan burada konuşma yapmıştı. 11 Eylül 1973’te La Moneda Cumhurbaşkanlık Sarayı’nın bombalanmasından birkaç saat sonra, şili’nin tarihini değiştirecek askeri darbe sırasında geniş bir toplama kampı ve işkence alanı olarak kullanıldı. Bu neredeyse üç ay boyunca devam etti ve buradan toplam 40.000 küsur tutuklu geçti. 12 Mart 1990’da stadyum, devasa bir şili bayrağıyla kaplandı ve demokrasinin geri gelişinin kutlamalarına ev sahipliği yaptı. 2009’da hükümet, şili’nin 2010’daki iki yüzüncü yılını kutlama amacıyla stadyumun yenilenmesine karar verdi.

AP: Peki sizin çalışmanız?

CY: Milli Stadyum 11.09.09 Santiago, Şili (Estadio Nacional 11.09.09 Santiago de Chile), 11 Eylül 2009’da akşam saat 18.00’de, Pinochet’nin askeri darbesinden tam 36 yıl sonra kaydedildi. Yenileme çalışmaları o sırada devam etmekteydi. Yerleştirme, saatte beş kilometre hızla çekilmiş kesintisiz bir film kaydının iki yere yansıtılmasından oluşuyor. Bu çalışma, stadyumun ve Şili’nin hikayesini senaryosuz ve oyuncusuz bir şekilde anlatıyor. Burada yaşananlar sebebiyle hissedilen acı ve umudu anlatıyor aslında. Kayıttaki özel ışıklandırma ve renk, baharda Santiago’daki günbatımını yansıtıyor.

AP: Arkada çalan şarkı nedir?

CY:  şarkının adı “Luchín”. şilili Carlos Cabezas burada şarkıyı yeniden yorumluyor. şarkının orijinali Pinochet zamanında öldürülen şarkıcı ve tiyatro yönetmeni Víctor Jara’nın. şarkı, Jara ve karısının 1970’lerde Santiago’da şiddetli bir fırtına sonrasında yaşanan toprak kaymalarından kurtardığı fakir bir çocuğun hikayesini anlatıyor. Mağdurlara yapılan yardım, Jara ve karısının öğretim görevlisi olduğu Şili Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi tarafından organize ediliyormuş. şarkının sözleri, bir afet sonrasında yaşanan yalnızlık, üzüntü, çaresizlik ve umut duygularından bahsediyor. Bu açıdan, Şili’nin şu andaki durumu ve Estadio Nacional’in geçmişi arasında bağ kuruyor. Benim çalışmam ise, şu anda içinde olduğumuz siyasi durumu ve aynı zamanda tarihin ve bellekteki izlerin nasıl yavaşça silindiğini anlatıyor.